عایق بندی و آب بندی استخر

برای آب‌بندی استخر علاوه بر دوام عایق در برابر موادی چون کلر، به نکات بسیار دیگری نظیر وجود یا عدم آب فشار منفی، جنس ساختار و جنس رویه استخر، کاربری استخر و نظایر آن توجه کرد.

به طور کلی عایق بندی استخر چالش های فراوانی دارد و با عایق کردن اماکنی مانند سرویس های بهداشتی بسیار متفاوت است.

حالا پرسش اساسی این است که چگونه استخر را آب بندی کنیم؟ 

موضوع آب بندی استخر معمولا در دو حالت مطرح می شود:

• 1. عایق بندی استخرهای در حال ساخت
• 2. رفع نشتی استخرهای ساخته شده که آب کم می کنند.

1. آب بندی استخر در حال ساخت

1-1. آب بندی استخر در حال ساختی که آب فشار منفی ندارد. (آب فشار منفی چیست؟)

اگر استخر دفنی نباشد یا در طبقات بالای ساختمان یا روی روف احداث شود؛ احتمال وجود آب فشار منفی تقریبا صفر است و کافیست که استخر را جهت جلوگیری از خروج آب، نسبت به آب  فشار مثبت عایق کنیم.

حال دو حالت پیش می آید:

• اگر بخواهیم این استخر را رنگ کنیم.
• اگر بخواهیم این استخر را کاشی کنیم.

حالت اول

اگر بخواهیم استخر دفنی را رنگ کنیم.

در این حالت بهترین پیشنهاد، آب بندی استخر به صورت یکپارچه، بدون درز و با عایقی منعطف است که بتوان از آن هم روی کف و هم روی دیوارهای قائم استخر استفاده کرد. همه این نکات در جای خود در کیفیت آب بندی استخر بسیار مهم و حیاتی هستند.

در آب بندی استخر، یادمان باشد که تا جایی که ممکن است از ایجاد درز باید فرار کرد. درزها یا به صورت بالفعل نشتی خواهند داشت یا به صورت بالقوه.

بنابراین از عایق های نواری برای آب بندی استخر استفاده نکنید.

حتی روی هم قرار دادن بخشی از نوارها روی یکدیگر، گرچه ضریب اطمینان و البته هزینه را بالا می برد اما همچنان  جای نگرانی را باقی می گذارد.

پس استخر را با یک عایق یکپارچه آب بندی کنید!

اما چرا منعطف! پاسخ این پرسش به کاربری استخر بر می گردد. استخرها معمولا فقط محلی برای ذخیره و نگهداری آب نیستند که البته استخرهایی به این منظور هم داریم مثل استخرهای نگهداری آب که برای آبیاری مزارع و باغات احداث می شوند اما به یاد داشته باشید در این جا، موضوع بحث ما استخرهایی بودند که در طبقات بالا یا روی روف ساخته شده اند و فشار منفی ندارند. پس قاعدتا این استخر به منظور شنا طراحی و ساخته شده است. خوب! در استخری که برای شنا طراحی شده است منطقا باید انتظار داشته باشیم که افراد استفاده کننده در آن شیرجه بزنند یا دست کم شنا کنند و این یعنی تولید موج. این موج به سمت دیواره ها حرکت کرده و باعث ضربه خوردن آنها و لرزششان می شود. حال یک عایق خشک را در نظر بگیرید که دیواره را پوشانده است. بر اثر لرزش دیوار، عایق غیر منعطف از سطح جدا شده و باعث نشتی استخر می شود به همین سادگی.

بنابراین از چسب برای آب بندی استخر استفاده نکنید.

چسب ها به همین علتِ غیر منعطف بودن به سرعت پوسته می شوند و از دیواره جدا می شوند و رنگ را هم با خود می کَنند. به همین علت وقتی استخر را با چسب عایق می کنید؛ هر سال مجبورید استخر را مجددا رنگ و چسب بزنید.

یک استخر به طور معمول و میانگین دست کم حدود 2 متر عمق دارد. اگر برای عایق بندی این دیواره های 2 متری، از عایقی استفاده شود که برای سطح قائم طراحی نشده است؛ واضح است که عایق حتی بدون در نظر گرفتن ضربات موج آب هم، از بدنه استخر جدا خواهد شد و باعث نشتی و آب کم کردن استخر می گردد.

پس هرگز از عایق هایی که برای سطوح عمودی طراحی نشده اند در آب بندی دیوارهای استخر استفاده نکنید.

برای عایق بندی استخرهای این چنینی می توانید به راحتی از استاپ لیک استفاده کنید (در مورد استاپ لیک بیشتر بدانید). استاپ لیک یک عایق یکپارچه پلیمری فشار مثبت و بسیار الاستیک و کشسان است که تا 4 برابر طول خود قابلیت ارتجاعی دارد و برای استفاده روی سطوح افقی، عمودی و حتی با شیب منفی نظیر زیر سقف، طراحی شده است. پایه این عایق، اکریلیک بوده و اگرچه به صورت عمومی سفید رنگ است با اضافه کردن جوهر رنگ یا رنگ پایه آکریلیک به رنگ دلخواه مثلا آبی استخری در می آید و چون رنگ و عایق از یک جنس بوده و باهم ممزوج می شوند بنابراین به هیچ عنوان رنگ از عایق جدا نشده و پوسته نمی شود. البته به مرور زمان، رنگ کم رنگ خواهد شد اما پوسته نمی شود.

حالت دوم

اگر بخواهیم استخر غیر دفنی را کاشی کنیم.

هر چند در این حالت هم می توانید به روش بالا و با استفاده از استاپ لیک استخر را عایق و آب بندی کنید ولی برای کاشی کاری لزوما باید از چسب استفاده کنید و امکان استفاده از ملات سیمان را نخواهید داشت.

بنابراین پیشنهاد بهتر، استفاده از استاپ وت است (در مورد استاپ وت بیشتر بدانید). استاپ وت یک عایق دو جزئی سیمان پایه و پلیمری است. وقتی استخر را به وسیله این عایق آب بندی می کنید؛در نهایت، سطح، بسیار شبیه سطحی خواهد شد که سیمان سفید شده است. روی این سطح به راحتی و حتی به شیوه دوغابی و بدون استفاده از رابیتس هم می توانید کاشی کاری انجام دهید. استاپ وت هم مانند استاپ لیک هم می تواند روی سطح افقی و هم روی سطح عمودی و شیب منفی اجرا شود. البته به اندازه استاپ لیک کشسان نیست ولی از انعطاف کافی برای دفع انرژی امواج برخوردار است. کار با آن ساده است و نیاز به تجهیزات خاصی نداشته و با یک قلمو یا غلتک قابل اجرا است.

2-1. آب بندی استخر در حال ساختی که آب فشار منفی دارد.

اگر استخر دفنی باشد و آب فشار منفی داشته باشیم؛ اوضاع تغییر می کند. در این حالت باید به وجود آب فشار منفی علاوه بر همه عوامل قبل یعنی یکپارچگی و انعطاف پذیری عایق و نیز شیب سطحی که عایق برای آن تعریف شده است؛ توجه ویژه کنید. آب فشار منفی قاتل عایق فشار مثبت است.

باز هم دو حالت پیش می آید:

• اگر بخواهیم این استخر را کاشی کنیم.
• اگر بخواهیم این استخر را رنگ کنیم.

حالت اول

اگر بخواهیم استخر دفنی را کاشی کنیم.

در این حالت باز بهترین گزینه استفاده از استاپ وت است و روند کار دقیقا مانند استخر دفنی است که قرار است کاشی کاری شود.

حالت دوم

اگر بخواهیم استخر دفنی را رنگ کنیم.

 در این حالت به دلیل وجود آب فشار منفی، نمی توانیم از استاپ لیک که عایق فشار مثبت است؛ استفاده کنیم. قرار شد که در انتخاب نوع عایق، حتما به وجود آب فشار مثبت یا منفی توجه کنیم. از چسب هم که اصلا نمی توان استفاده کرد هم به دلیل غیر منعطف بودن و هم به دلیل وجود آب فشار منفی که چسب هیچ مقاومتی در برابر آن ندارد. از استاپ وت هم نمی توان استفاده کرد چون سفید است و رنگ پذیر نیست. اگر هم بخواهید رنگش کنید باز همان مشکل پوسته شدن رنگ که در مورد چسب با هم مرور کردیم پیش می آید. آب به برند عایق کاری ندارد، آب رفتار خود را دارد. بنابراین حتی اگر از عایق های مجموعه تیتان هم در جای مناسب خود استفاده نکنید باز داستان فرقی نخواهد کرد و آب بندی صورت نخواهد گرفت. باز رنگ پوسته خواهد کرد و ... .

 اما راه حل چیست؟

 در این مورد می توانید از یک راه حل ترکیبی کمک بگیرید. ابتدا سطح کار را با یک لایه نازک کیلیر پروف بپوشانید (در مورد کیلیرپروف بیشتر بدانید). کیلیر پروف در مقابل آب فشار منفی مقاوم است و بسیار هم منعطف است اما بی رنگ است و در ضخامت بسیار کم اجرا می شود. پس باز گره گشا نیست اما با استاپ لیک پیوند بسیار محکمی برقرار می کند و استاپ لیک به خوبی روی آن می چسبد. نتیجه اول یک لایه کیلیر پروف روی سطح استخر بزنید تا جلوی آب فشار منفی را بگیرید.حالا دو لایه  استاپ لیک را که به رنگ دلخواه خود دراورده اید را روی کیلیر پروف اعمال کنید.

 رفع نشتی استخر تکمیل شده

با استخری که قبلا احداث و عایق بندی شده است ولی دچار نشتی است و آب کم می کند؛ چه باید کرد؟

 اگر استخر بتونی یا سیمانی است که کار ساده است. نخست کنترل کنید که جایی از استخر، شکستگی یا ترک خوردگی دارد یا خیر؟ اگر جواب مثبت بود؛ قبل از هر کار باید آن ها را ترمیم کنید. نوع ترمیم، به شکل و نوع ترک بستگی دارد ولی معمولا برای ترمیم ترک ها، بعد از مش گذاری با مش فایبر گلاس روی مش را با ترمیم کننده بتون مثل ایزوکت یا کِرَک فیکسر بپوشانید تا بتون کاملا ترمیم و مستحکم شود. حالا دقیقا به همان روش عایق بندی استخرهای بتونی در حال احداث، می توانید کار راادامه دهید.

اما اگر استخر کاشی شده است؛ تکلیف چیست؟ چیزی که واضح است این است که سرامیک و کاشی لعاب دار نسبت به نفوذ آب عایق است. پس نشتی قطعا از فاصله بین کاشی ها و سرامیک یعنی بندها است. در این حالت بندها را کاملا خالی کرده و آنها را با عایق مخصوص بندکشی پودری بندپروف یا عایق مخصوص بندکشی مایع کیلیربند ترمیم کنید و تمام! (در مورد بندپروف و کیلیربند بیشتر بدانید.)