عایق بندی پشت بام

عایق‌بندی پشت‌بام، یکی از رایج‌ترین آب بندی های صورت گرفته در ساختمان است. هرچند در پشت بام غالبا آب فشار منفی وجود ندارد اما به دلیل تماس مستقیم این بخش با جو، توجه به نوع اقلیم هر منطقه و داشتن درک درست از تغییرات آن در انتخاب نوع و چگونگی اجرای عایق و دوام آن بسیار حائز اهمیت است.

چگونه پشت بام را عایق کنیم؟

عایق بندی پشت بام، یکی از رایج ترین نوع آب بندی ها در صنعت ساختمان است که به صورت رایج با عایق های پایه قیر صورت می گیرد. قیرگونی و ایزوگام از رایج ترین این عایق ها هستند که برای آب بندی سطح پشت بام از آنها استفاده می شود. همانگونه که با پیشرفت فناوری ایزوگام جانشین قیرگونی شد؛ امروزه نیز با پیشرفت تکنولوژی، عایق های جدید و عمدتاً پلیمری با رفع نقص های ایزوگام، در حال جانشینی با ایزوگام هستند.  انتخاب عایق مناسب برای پشت بام یکی از کلیدی ترین مراحل عایق بندی پشت بام است.

برای خرید یک عایق مناسب جهت آب بندی ساختمان باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

• اقلیم

یکی از مهمترین فاکتورها در انتخاب عایق جهت آب بندی پشت بام توجه به اقلیمی است که ساختمان در آن قرار دارد.

هوای گرم سبب روان شدن بسیاری از عایق ها می شود و این امر خود را به اَشکال زیر نشان می دهد:

• صورت چکه کردن عایق (عمدتا قیر) از زیر سقف
• جاری شدن عایق به درون کفشورها و مسدود کردن آنها
• عدم امکان تردد در ساعات گرم روی پشت بام به دلیل نرم شدن عایق

هوای سرد سبب خشک شدن و ترک برداشتن بسیاری از عایق ها می گردد. ترک خوردن عایق به معنی از دست رفتن آب بندی است.

مجریان در گذشته، این دو مشکل در قیرگونی را با مخلوط کردن نسبتهای مختلفی از قیر سفت و شل با توجه به دمای هوا مرتفع می کردند که کاری حرفه ای بود. اما از دمای متوسط هوا مهمتر اختلاف دمای شب و روز و اختلاف دمای فصول مختلف در آن منطقه است. در مناطق بیابانی که اختلاف دمای شب و روز و در مناطق کوهستانی که اختلاف دما در فصول سرد و گرم سال بسیار زیاد است؛ کار با چالش مواجه می شود چرا که حتی با تخمین درصد اختلاط به صورت حرفه ای هم نمی توان مشکل را مرتفع ساخت.

• میزان چسبندگی عایق به سطح

این ویژگی ماده آب بندکننده از دومنظر باید بررسی شود:

1.میزان چسبندگی عایق به جنس غالب سطح

2. میزان چسبندگی عایق به دیگر متریال بکار رفته در سطح

عایق آب بند کننده باید بتواند به صورت مطمئن و مستحکم به سطح کار چسبیده و از آن جدا نشود. در این حالت تعیین جنس غالب بکاررفته در سطح و تخمین میزان چسبندگی عایق به آن بسیار حائز اهمیت است. نکته ای که نباید مغفول بماند این است که گاهی عایق به جنس غالب به کار رفته در سطح به خوبی می چسبد اما چون سطح یکپارچه نیست و مواد دیگری هم در کنار آن بکار رفته است و ممکن است عایق ما به خوبی به آن سطوح نچسبیده و در اثر جدایی عایق از این بخش کوچک کار، کل سطح از آب بندی خارج گردد. با توجه به مواد بکار رفته در سطوح ساختمانی نظیر بتون، سیمان، آجر، سنگ، موزائیک، چوب و فلز بهتر است عایقی را انتخاب کنید که چسبندگی کافی به همه این مواد را داشته باشد.

• میزان کشسانی لایه آب بند کننده

فاکتور مهم دیگر در انتخاب عایق آب بند کننده، میزان کشسانی آن است. اگر ماده عایق مورد استفاده برای آب بندی، کشسان نباشد و خاصیت الاستیک پایینی داشته باشد با کوچکترین لرزه ساختمان یا حتی بر اثر انبساط و انقباض ناشی از تفاوت دمایی ترک خورده و سطح از آب بندی خارج می شود. مثال روزمره آن را در انتخاب تایر خودرو بارها دیده ایم. جایی که دو تایر هم اندازه و مناسب برای یک خودرو تفاوت قیمتی فاحش دارند و وقتی علت را جویا می شویم فروشنده می گوید تایر ارزان قیمت خشک است در حالی که تایر گران تر نرم است و این یعنی خاصیت الاستیک تایر ارزان قیمت تر کمتر بوده و در اثر تکان های جاده ای زودتر ترک خورده و مستهلک می شود. اینجا هم دقیقا همین است. یک عایق رطوبتی کشسان حتی می تواند ریز تَرَک های سطح را نیز پوشش دهد و از آب بندی خارج نشود.

• یکپارچه بودن لایه عایق

عایق یکپارچه و بدون درز نسبت به عایق های آب بند کننده نواری همیشه ارجح هستند. چرا که در استفاده از عایق های نواری مانند ایزوگام، همواره شما درزهایی را در سطح کار و بین دو نوار خواهید داشت. این درزها محل نفوذ آب خواهند بود. برای رفع این مشکل، بخشی از هر لایه را روی لایه دیگر قرار می دهیم یا به اصطلاح اورلپ می کنیم. این موضوع تا حد زیادی مشکل را رفع خواهد کرد اما از بین نمی برد. از طرفی هزینه عایق بندی پشت بام را افزایش می دهد. قیرگونی و بیشتر عایق های پلیمری از عایق های آب بند کننده یکپارچه هستند و ایزوگام سر دسته عایق های نواری محسوب می شود.

• شیبی که عایق می تواند روی آن انجام شود.

این مورد هم از موارد بسیار مهمی است که اغلب به دلیل بی توجهی مجریان یا ناآگاهی آنها نادیده گرفته می شود. بسیاری از عایق ها، مانند قیرگونی و ایزوگام فقط برای سطوح افقی و گسترده شدن روی آن طراحی شده اند و اتفاقا روی این سطوح هم آب بندی را به خوبی انجام می دهند. اما وقتی به اشتباه و به جهت پوشش سطوح عمودی به بالا  هدایت می شوند؛ از سطح جدا شده و هم سطح را از آب بندی خارج کرده و هم می توانند باعث ریزش لایه های رویی نظیر کاشی ها گردند. برای همین است که معمولا این عایق ها را بیش از 40 سانتیمتر روی دیواره های عمودی کار نمی کنند و یا در ارتفاع بیشتر آنها را با پیچ و رول پلاک به دیواره محکم می کنند. این در حالی است که در پشت بام دیوارهای خرپشته و دیواره های جانپناه هم باید کاملا عایق شوند و همه این سطوح عمودی هستند. بنابراین برای آب بند کردن پشت بام بهتر است از عایقی استفاده شود که بتواند روی سطوح عمودی هم اجرا شود.

• رنگ عایق

رنگ عایق یکی از نکات فرعی ولی دارای اهمیت نسبی در آب بندی پشت بام است. در مناطق گرم رنگ تیره عایق های قیرپایه سبب جذب بیشتر نور خورشید و تشدید اثر گرما در لایه های زیرین شده که علاوه بر افزایش مصرف انرژی لازم جهت تهویه مطبوع ساختمان، روی خود عایق نیز اثرگذار بوده و باعث افزایش روانروی آن خواهد شد و این از کیفیت آب بندی کم می کند. عایق های پلیمری از این حیث ارجحند زیرا می توانند به هر رنگ دلخواه روی سطح اجرا شوند. در مناطق سردسیر به رنگ های تیره و در مناطق گرمسیر به رنگ های روشن. از آن گذشته در طراحی فضاهای جدید مانند روف گاردن، این رنگ بندی، دست آرشیتکت ها را برای ایجاد فضاهای دکوراتیو باز می گذارد که خود مزیت بسیار بزرگی است. ضمنا همین امر سبب می شود که بتوان از این عایق ها به عنوان آخرین لایه (تاپ کت) بهره گرفت و لزومی به مفروش کردن مجدد سطح نیست.

• سهولت و سرعت اجرا

نکته بعدی که در انتخاب عایق باید به آن دقت داشت؛ نحوه اجرای عایق است. هرچه اجرای عایق به تجهیزات کمتری نیاز داشته باشد و آلودگی کمتری ایجاد کند؛ قطعا رتبه بالاتری را در لیست انتخاب ها خواهد داشت.

روش آب بند کردن پشت بام توسط عایق های پلیمری

با توجه به ملاک های انتخاب عایق مناسب؛ عایق های پلیمری که تکنولوژی جدیدتری دارند؛ رتبه بالاتری را برای انتخاب به جهت آب بندکردن پشت بام به خود اختصاص می دهند.

یکی از بهترین عایق هایی که می توانید از آن جهت آب بندی پشت بام خود بهره بگیرید، استاپ لیک است. این عایق به صورت یکپارچه و به وسیله قلمو یا غلتک نقاشی اجرا شده و بسیار کشسان است و می تواند تا 4 برابر طول خود، کش  آمده و در دامنه حرارتی 200 درجه ای یعنی از 50- تا 150+ درجه سانتیگراد عملکرد خود را حفظ کند (در مورد استاپ لیک بیشتر بدانید).

کافیست ابتدا یک لایه پرایمر را به صورت یکپارچه روی سطح پشت بام، دیوارهای جانپناه و خرپشته و هر جایی که قرار است روی پشت بام عایق شود؛ اجرا کنید.

سپس فقط و فقط کنج های کار را با یک مش فایبرگلاس به عرض ده سانتیمتر مسلح کنید. مش به پرایمر به خوبی می چسبد و نیازی به وسیله اضافی برای نگهداری مش ندارید.

حال دو لایه استاپ لیک در رنگ دلخواه خود را روی کل سطح اجرا کنید. پشت بام شما آب بند است.